Wij hebben een Boerenkrijgleider in onze stamboom! Het gaat om Peter Pluymers uit Budingen, die in de bronnen 'Kapitein Pluymers' genoemd wordt. Peeter Pluymers werd op 7 augustus 1767 in Budingen geboren als zoon van Guilliam Pluymers (1734-1798) en Elisabeth van Laer. Zijn vader was een niet onaanzienlijke landbouwer en herbergier. Hij was ook schepen van Budingen tussen 1772 en 1795. Vader Pluymers wordt met drie van zijn dochters vemeld in de telling van het jaar IV (1796). Peter, alsook zijn broer Egidius komen er niet in voor. Waarschijnlijk hielden ze zich toen reeds schuil voor de Fransen.
Volgens de algemene schatbewaarder Van Dyck, één van de leiders van de Boerenkrijg in de Kempen, was Pluymers kapitein van de compagnie van Budingen. Hij was begin november 1798 met zijn compagnie gelegerd in Meerhout. Van Dyck schrijft: 'Ontvangen salvo justo 20 ponden poeder, uitgedeeld aan de volgende compagnieën, te Meerhout gelegerdt:
Het eerste gedetailleerde wapenfeit van Kapitein
Pluymers vinden we in het rapport van Hubert
Palmaerts, Commissaris van het Directoire van het
kanton Kortessem (departement Nedermaas, de latere
provincie Limburg).
De troepen van de opstandelingen uit het Hageland
marcheerden op 3 december 1798 in dichte kolonnes
naar Hasselt. Palmaerts was samen met Hubert Swennen,
een beëdigd priester, en de veldwachter
poolshoogte gaan nemen van de aantocht van de
rebellen, ieder met een tweeloop gewapend. Op hun
verkenningstocxht ontwaarden ze niets verdachts. Na
de middag begaven ze zich naar de herberg "De
Vuilbeek", gelegen op de weg Hasselt-Sint-Truiden met
de bedoeling meer nieuws te vernemen.
Omstreeks 15 uur zagen ze plots een groep van zes
gewapende ruiters komen aandraven, die voor de
herberg halt hielden en onder doodsbedreigingen de
aanwezigen aanmaanden de wapens af te geven.
Palmaerts en zijn gezellen namen onmiddellijk de
vlucht, maar ze werden achtervolgd en door een bende
van 200 Brigands omsingeld. Palmaerts en Swennen
werden vastgegrepen en ontwapend.
Hier doet onze voorouder Peter Pluymers zijn intrede
in het verhaal. De gevangenen werden onder geleide
van de ruiterij, waaronder zich drie jongens uit
Budingen bevonden, naar de dorpskom meegesleurd. Twee
van hen waren de twee zonen van de pachter van
Budingen. Daarmee bedoelde hij zonder twijfel diens
zonen Peter en Gillis Pluymers.
In het bloedig gevecht om Hasselt sneuvelden veel opstandelingen, en werden er ook veel krijgsgevangen genomen. Een der eerste zorgen van de Franse soldaten ingeval van overwinning was steeds de zakken van de gesneuvelden en gevangenen af te tasten, om zoveel mogelijk inlichtingen in te winnen over de organisatie van de opstand. Te Hasselt, na de veldslag van 5 december 1798 vonden zij aldus gedeetelijke aanduidingen van opstandelingen, die de Franse eenheden hadden bevochten. Deze informatie werd ter hand gesteld aan de Franse opperbevelhebber Colaud, die deze op zijn beurt aan Duval, Minister van Politie te Parijs, verstuurde. Op deze lijst kwamen Peter Pluymers en zijn broer Gillis voor.
In Budingen ontdekt een bode van de vrederechter een groep Brigands die vergadert in een herberg. Hij verwittigt Coenen, de Commissaris van het Directoire bij het kanton Zoutleeuw, die zich met de gendarmerie van het kanton en tien manschappen van de burgerwacht ter plaatse begeeft. Zij verrassen de opstandelingen in de taveerne. Vier van hen worden gearresteerd, onder wie hun aanvoerder Pluymers uit Budingen. Allen worden ervan verdacht geplunderd te hebben.
Twee gendarmes en twee burgerwachten brengen Pluymers en zijn drie gezellen naar Tienen. Onderweg botsen zij op zeventig tot tachtig met geweren gewapende Brigands die de gevangenen willen bevrijden. Zij slagen daar niet in omdat de bewakers de gearresteerden als gijzelaars gebruiken. Deze worden opgesloten in de gevangenis van Tienen.
In de voorbije nacht hebben de soldaten een nieuwe zoektocht ondernomen in Budingen en omgeving. Zij zijn erin geslaagd vijf Brigands op te pakken. Een van hen staat bekend als aanstoker; een andere maakte deel uit van de groep die Pluymers wilde bevrijden.
Aan Mijnheer P. Pluymers te Bungen (Budingen)
Meneer en vriend,
Groot genoegen heeft het mij gedaan, u steeds te
zien voortijveren voor onze zaak. Ik zal dan ook uw
verlangen inwilligen op de volgende wijze. Ik heb
eerst verslag gedaan, aan uw belangrijkste
correspondent van het land van Luik. Deze zal u
aanstonds een expresbrief zenden, om met hem te
overleggen, en u op gestelden tijd al het nodige te
bezorgen. Want 't is in 't land van Luik dat de
zaken zullen in gang schieten, juist zoals in het
begin. Dringend verzoek ik u dan, te wachten tot
nader order, om geen misslagen te begaan.
Gij hebt uw acties te regelen volgens die der
anderen, die allen op orde, het bericht tot de
opstand zullen ontvangen. Wees dan zo goed, het
verslag af te wachten van de heer van Zonhoven.
Intussen blijf ik in afwachting, dierbare vriend.
Uw zeer ootmoedige dienaar,
J.C.Dlen
De 5de maart (1799)
(op de keerzijde)
Als gij iemand zendt, wees dan, ik smeekt het u
zeer voorzichtig.
Aan Mijnheer Pluymers, pachter, te Budingen
Waarde vriend,
Ik weet niet waaraan het toe te schrijven valt, dat
de heer Daniëls, onze briefwisselaar van
Zonhoven, ons volgens verzoek geen verslag heeft
gemaakt. Ik heb het hem nochtans zo zorgvuldig
aanbevolen. Doch hij gaat slim te werk, daarom
moeten wij ons aan hunne zienswijze onderwerpen. Ik
kom u dan bij dezen brief verzoeken, zelf in
persoon den heer Daniëls te gaan spreken als
't mogelijk is. Ik twijfel geenszins of gij zult de
zaken met hem tot uwe voldoening kunnen regelen.
Wij ook, wij verwachten hier met onrust nieuws van
hem.
Dus na hem gesproken te hebben, zult gij u gedragen
volgens zijne aanduiding en zijnen wijzen raad. In
afwachting, twijfel ik niet of gij zult tevreden
zijn, en wachten wij de bevelen af van onzen
briefwisselaar. Ik blijf met allen eerbied.
Zijn adres is: Mijnheer Daniël, in de
omstreken van Hasselt. Gij moet inlichtingen nemen
bij Mevrouw Maria Mariën, te Mord, onder
Zonhoven, die u de weg zal wijzen. Of ook bij haar
broeder, eveneens te Zonhoven woonachtig.
(wordt vervolgd)
Bronnen
Bart Pluymers©
Juli 2007
contact : bart.pluymers@telenet.be